Profesor Dragan Huterer, fizičar porijeklom iz Sarajeva i unuk pionirke bh. matematike prof. Vere Šnajder, nalazi se u centru velikog naučnog otkrića koje bi moglo promijeniti dosadašnje shvatanje univerzuma.
Huterer je sa timom sa Univerziteta Michigan u SAD-u objavio podatke do kojih su došli analizom više od šest miliona galaksija u periodu dugom 11 milijardi godina. Podaci su prikupljeni uz pomoć najnaprednijeg teleskopa za spektroskopiju – Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI).
U radu objavljenom 19. marta 2025. godine navodi se da tamna energija, sila koja čini oko 70% svemira i uzrokuje njegovo ubrzano širenje, možda nije konstantna kako se dosad mislilo, već evoluira s vremenom.
Tamna energija je prvi put identificirana 1998. godine, a do sada se vjerovalo da ima stalnu jačinu. Međutim, analiza ogromne baze podataka iz DESI-ja sugerira da se njena jačina kroz vrijeme ipak mijenja, što direktno utiče na model buduće sudbine svemira i potvrđuje Einsteinovu teoriju gravitacije – ali u novom svjetlu.
Ovo otkriće izazvalo je snažne reakcije u naučnoj zajednici, a najvažnije rezultate moguće je pročitati i na stranici američkog projekta DESI (desi.lbl.gov).
Profesor Huterer, koji je rođen u Sarajevu, godinama radi na vrhunskim naučnim projektima u SAD-u, a njegovo najnovije otkriće već se naziva prekretnicom u modernoj kosmologiji.